सासूबाई नाही घरा. (लघुकथा.)
"नेहाऽऽ, अगं ऊठ ना. दहा वाजलेत." नवरोबाने आवाज दिला तसे नेहाने पुन्हा आपली कड बदलवली.
'नऊच तर वाजलेत.' तिने स्वतःला समजावत व्हाट्सअप मेसेज उघडले.
अर्धा तास मग व्हाट्सअप, फेसबुक हिंडून आल्यावर निवांत आळस देऊन ती उठून बसली.
तीच पेंगाळलेली होती. तिची मुलंही इतका वेळ आडवे तिडवे पाय टाकून शवासनात होती.
सिंक मधील रात्रीची खरकटी भांडी तिच्याकडे बघून वाकुल्या दाखवत चिडवत होती. 'आई असत्या तर आत्तापर्यंत सगळी भांडी त्यांनी धुवून ठेवली असती.' तिला लगेच सासूबाईच्या चांगुलपणाची आठवण झाली. तशी भांडी घासायला बाई यायची पण सासूबाई आवरून ठेवायच्या. 'चल नेहा, लग जा काम पे.'
म्हणत तिने नाकात तो खरकटा गंध भरला आणि भांडी विसळायला सुरुवात केली.
'आई घरात नाहीत तरी यांची काही मदत नाही.' कामं करता करता ती आता नणंदेच्या नावाने मनात खडे फोडत होती.
"वन्स, कणिक मळवून ठेवलीये. वाईच तीनचार पोळ्या टाकता का? म्हणजे मला नकोय तुमचेच भाऊ आणि भाचे खातील. त्यांच्यासाठी."
'हुश!केली बाई थोडी मदत. फुल नाहीतर फुलाची पाकळी तरी.' नेहाला थोडे बरे वाटले.
जेवण झाल्यावर आठवले, अरे मुलीचे कपडे तर बकेटमध्येच राहिलेत. तिने मशीन पॉज करून मुलीच्या नावाने बडबड करत कपडे मशीनमध्ये कोंबले आणि त्याच रागात मशीन रीस्टार्ट करण्याऐवजी ऑफची बटण दाबली.
"देवा पुन्हा मशीन सुरू करावी लागणार. दिड वाजलाय. परत पुढचे सव्वा तास. काय ताप आहे डोक्याला." तिने मशीन पुन्हा सुरू केली. थोड्यावेळाने नणंद तिथे आली. एक तास झालाय. मशीनचे आकडे तिथेच कसे थांबलेत म्हणून तिने पुन्हा मशीन बंद करून पुन्हा सूरु केली. पुन्हा पुढच्या सव्वा तासाची प्रतीक्षा!
त्या असल्या की कपडे मशीनजवळ आणून ती आपल्या जॉबसाठी फुर्र करून निघून जायची. सुट्टीचा दिवस म्हणून मनात आज काय काय कामं करायची याची लिस्ट तिने कालपासून करून ठेवली होती पण सासूबाई सकाळीच गेल्या आणि रोजच्या रुटीन कामामुळे तिची कामं राहूनच गेली.
बाहेर पावसाची रिपरिप सुरू झाली. कॉफीचा मग घेऊन नेहा खिडकीतून पाऊस बघत आस्वाद घेत होती. सकाळपासूनचा दिनक्रम तिला आठवत होता. सासूबाई घरी नाहीत म्हणून आनंदाने नऊ वाजेपर्यंत लोळणारी ती. उशीरा उठलेली मुले, कामाचा उडालेला गोंधळ.. सर्व आठवून ती स्फूट हसली.
'आई घरी असतात, तेव्हा त्यांच्याबद्दल काही वाटत नाही फारसं. कधी कधी उगाच बंधनात अडकल्यासारखं वाटतं पण आज त्या नव्हत्या तर प्रत्येक क्षणाला आठवण झाली. रोज त्यांची मला किती मदत होते हे आज जाणवत आहे. घरातील बारीक सारीक कामं त्यांनी स्वतःहून स्वतःवर ओढवून घेतली म्हणून तर बाहेर मी माझा जॉब व्यवस्थित रित्या पार पाडते. आज एका दिवसात किती तारांबळ उडली माझी. आई कसं सगळं सुरळीतपणे सांभाळून घेतात. म्हणावं तितक्या काही वाईट नाहीत आई.'
कधी नव्हे ते आज तिला सासूबाईंच्या चांगल्या गुणांची आठवण येत होती. तिने ठरवले की त्या परत आल्या की त्यांना चांगली मिठी मारायची आणि सांगायचं, 'आई, तुम्हाला ओळखू शकले नाही पण तुमची गरज आहे हो मला. सासूबाईच्या साच्यातून बाहेर पडून तुम्ही तर खरंच माझ्या आई बनून गेलात. आता माझी टर्न, मीही तुम्हाला तुमची मुलगी बनवून दाखवेन.' विचार करताना डोळ्यात पाणी का आले, तिचे तीला कळले नाही.
कॉफी पिताना सासू जरा वेगळ्याच नजरेने तिच्याकडे पाहत होत्या. नेहा त्यांच्याकडे बघून मिश्किल हसली. 'सासूबाई असती घरा, तोच योग दुग्धशर्करा!' सासू नावाच्या त्या अजब रसायनाकडे बघून नकळत तिच्या मनात आले.
घरातल्या कामात सासू नावाच्या प्राण्याची लुडबुड कित्येकदा सून नावाच्या प्राण्याला सहन होत नाही. त्यांना तो सरळ सरळ त्यांच्या संसारातील हस्तक्षेप वाटतो. पण हे अजब रसायन आपल्या दैनंदिन कामात किती मदत करत असते हे ते नसल्यावर जाणवते. घरात त्या असतात म्हणून तर आपण बाहेर खंबीरपणे आपला जॉब, आपले काम करू शकतो. म्हणजे आपल्या नेहाला तरी तसा अनुभव आलाय. तुम्हाला कोणाला आलाय का असा अनुभव?
Download the app
आता वाचा ईराच्या कथा सोप्या पद्धतीने, आजच ईरा app इंस्टॉल करा