लघुकथा
माणुसकी
माणुसकी
"अगं आई, माणुसकी म्हणजे काय गं?"
छोट्या राजसच्या निरागस प्रश्नाने स्नेहल म्हणजे राजसची आई क्षणभर गोंधळली. आता याला आपण सोप्या शब्दांत कसे समजवावे याचा विचार ती करू लागली.
"सांग नां गं आई माणुसकी म्हणजे काय?
हे बघ राजस, त्यादिवशी कधी नव्हे तू शाळेतून लवकर घरी आलास. मी व तुझे बाबा दोघेही आपापल्या ड्युटीवर. घरी येऊन सरळ तू सायकल काढली आणि बाहेर गेलास.
बरोबर नां रे?
हो आई.
मला सायकल चालवायला आवडते. त्या दिवशी मी लवकर घरी आलो व सायकल चालवायला निघालो.राजस सांगू लागला.
मात्र अचानक तू पडलास. खूप लागलं तुला. तेव्हा शेजारच्या काकांनी तुला उचलले. पाणी पाजले व लगेच प्रथमोपचार करून दवाखान्यात नेले. वास्तविक त्या काकांची व तुझ्या बाबांची भयंकर दुश्मनी. तरी सुद्धा त्यांनी कोणतीही दुश्मनी न दाखवता तुला स्वतःच्या मुलाप्रमाणे वागणूक दिली. हीच माणुसकी.
स्नेहलने अगदी सोप्या भाषेत राजसला समजावून सांगितले. खरंच माणुसकी म्हणजे माणसांचे माणसांप्रति असणारे प्रेम. माणुसकी म्हणजे एकाने दुसऱ्यासाठी निस्वार्थपणे पुढे केलेला मदतीचा हात.
राजस, ते काका तुला तिथेच सोडून पुढे जाऊ शकले असते पण तुला मदतीची गरज आहे हीच निरपेक्ष भावना त्यांच्यापुढे होती.
होय गं आई.अगदी बरोबर
आजच्या प्रगत काळातही माणसाची कृती अनेकदा दानवाला लाजवणारी असते.पेपर उघडताच खून, मारामाऱ्या अशा अनेक बातम्या वाचायला मिळतात.क्षणिक रागापोटी किडामुंगी सारखी माणसं मारायला मागेपुढे पाहिलं जात नाही.
औषधातील भेसळ, शस्त्रक्रियेतील हलगर्जीपणा यामुळे कधीकधी अनेक रुग्णांना प्रचंड मनस्ताप सहन करावा लागतो.कधी तर जीवावर देखील बेतू शकते.
मात्र एवढे असून सुद्धा अजूनही बऱ्याच ठिकाणी माणुसकी बघायला मिळते. नेत्रदान, रक्तदान, देहदान, अवयवदान इत्यादी दान प्रकार हे सर्व माणुसकी जिवंत असल्याची उदाहरणे आहेत.
परवा एक बातमी माझ्या वाचनात आली, की एका बड्या हॉटेलच्या मालकाने हॉटेल बाहेरच्या सर्व भिकाऱ्यांना त्यांचा यथोचित सत्कार करत जेवू घातले. हे सुद्धा माणुसकीचे एक उदाहरण.स्नेहल बोलत होती व राजस हे सर्व अगदी मन लावून ऐकत होता.मात्र अचानक राजस नकळतपणे बोलून गेला,
"आई, मला मोठेपणी एक चांगला माणूस बनायचे आहे."
त्याच्या या छोट्याशा वाक्याने स्नेहलचा उर अभिमानाने भरून आला.
" हो रे माझ्या राज्या"
म्हणत स्नेहलने राजसला जवळ घेतले.